วิทยุสื่อสาร Marine Band

วิทยุสื่อสาร Marine Band เป็นวิทยุสื่อสารที่ออกแบบมาเฉพาะสำหรับการสื่อสารทางทะเล

วิทยุสื่อสาร Marine Band ทำงานในย่านความถี่ VHF ตั้งแต่ 156-174 MHz โดยเฉพาะในช่วง 156-162 MHz ที่จัดสรรสำหรับการสื่อสารทางทะเลโดยเฉพาะ ระบบการมอดูเลตเป็นแบบ FM (Frequency Modulation) ซึ่งให้คุณภาพเสียงที่ชัดเจนและทนต่อสัญญาณรบกวน โดยเฉพาะในสภาพแวดล้อมทางทะเล

ช่องสัญญาณที่สำคัญในวิทยุ Marine Band คือช่อง 16 (156.800 MHz) ซึ่งเป็นช่องฉุกเฉินและเรียกขาน ทุกเรือที่มีวิทยุ VHF ต้องเปิดรับฟังช่องนี้ตลอดเวลาที่อยู่ในทะเล นอกจากนี้ยังมีช่องสัญญาณอื่นๆ สำหรับการสื่อสารทั่วไป การสื่อสารระหว่างเรือ การรายงานสภาพอากาศ และการติดต่อกับท่าเรือ

วิทยุ Marine Band มีทั้งแบบติดตั้งประจำเรือ (Fixed Mount) และแบบมือถือ (Handheld) โดยแบบติดตั้งประจำเรือจะมีกำลังส่งสูงถึง 25 วัตต์ ส่วนแบบมือถือมักมีกำลังส่ง 1-6 วัตต์ และต้องมีคุณสมบัติกันน้ำตามมาตรฐาน IP67 หรือสูงกว่า เพื่อให้สามารถใช้งานในสภาพแวดล้อมทางทะเลได้

คุณสมบัติพิเศษของวิทยุ Marine Band รุ่นใหม่คือการมีระบบ DSC (Digital Selective Calling) ซึ่งเป็นระบบเรียกขานดิจิทัลที่สามารถส่งสัญญาณขอความช่วยเหลือพร้อมพิกัด GPS ได้โดยการกดปุ่มฉุกเฉิน นอกจากนี้ยังสามารถเรียกติดต่อเรือลำอื่นที่มีหมายเลข MMSI (Maritime Mobile Service Identity) ที่ทราบได้โดยตรง

การติดตั้งวิทยุ Marine Band แบบประจำเรือต้องคำนึงถึงตำแหน่งติดตั้งที่เหมาะสม สายอากาศควรติดตั้งในตำแหน่งที่สูงที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้และห่างจากอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ เพื่อลดการรบกวน ระบบสายดินและการป้องกันฟ้าผ่าก็เป็นสิ่งสำคัญที่ต้องติดตั้งให้ถูกต้อง

การใช้งานวิทยุ Marine Band ต้องปฏิบัติตามกฎระเบียบการสื่อสารทางทะเลระหว่างประเทศ ผู้ใช้ต้องได้รับใบอนุญาตพนักงานวิทยุคมนาคมประจำเรือ และต้องรู้วิธีการสื่อสารที่ถูกต้อง รวมถึงการใช้คำศัพท์และรหัสมาตรฐานทางทะเล

ระบบเสริมที่สำคัญสำหรับวิทยุ Marine Band คือการเชื่อมต่อกับระบบ GPS เพื่อแสดงตำแหน่งและส่งข้อมูลตำแหน่งในกรณีฉุกเฉิน บางรุ่นยังสามารถเชื่อมต่อกับ AIS (Automatic Identification System) เพื่อรับข้อมูลการจราจรทางน้ำในบริเวณใกล้เคียง

การบำรุงรักษาวิทยุ Marine Band ต้องทำอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะการตรวจสอบการกัดกร่อนจากน้ำเค็ม การทำความสะอาดขั้วต่อต่างๆ และการตรวจสอบสายอากาศ สำหรับรุ่นมือถือต้องดูแลแบตเตอรี่เป็นพิเศษและควรมีแบตเตอรี่สำรองไว้ใช้ในกรณีฉุกเฉิน

ในกรณีฉุกเฉิน วิทยุ Marine Band ถือเป็นอุปกรณ์ความปลอดภัยที่สำคัญที่สุดบนเรือ เพราะสามารถใช้ขอความช่วยเหลือได้แม้อยู่ในพื้นที่ที่โทรศัพท์มือถือไม่มีสัญญาณ การส่งสัญญาณ Mayday ผ่านช่อง 16 จะได้รับการตอบสนองจากเรือที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียงและหน่วยกู้ภัยทางทะเล

เทคโนโลยีล่าสุดในวิทยุ Marine Band รวมถึงการรวมระบบนำร่อง การแสดงแผนที่ และการเชื่อมต่อกับอุปกรณ์อื่นๆ บนเรือผ่านระบบ NMEA 2000 ทำให้สามารถแสดงข้อมูลต่างๆ บนจอเดียวกันได้ นอกจากนี้ยังมีการพัฒนาระบบการส่งข้อความและข้อมูลดิจิทัลผ่านวิทยุ VHF เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการสื่อสารทางทะเล