วิทยุสื่อสารระบบทรังก์ (Trunked Radio System)

วิทยุสื่อสารระบบทรังก์ (Trunked Radio System) คืออะไร? ทางเลือกใหม่ของการสื่อสารองค์กรยุคดิจิทัล

วิทยุสื่อสาร เป็นหนึ่งในอุปกรณ์ที่มีบทบาทสำคัญต่อการบริหารงานที่ต้องการความรวดเร็ว แม่นยำ และการสื่อสารแบบเรียลไทม์ ไม่ว่าจะเป็นในงานรักษาความปลอดภัย งานโลจิสติกส์ งานสนามก่อสร้าง หรือแม้แต่องค์กรขนาดใหญ่

แต่ในยุคดิจิทัลที่การติดต่อสื่อสารต้องรองรับผู้ใช้งานจำนวนมากและต้องการความปลอดภัยมากขึ้น
ระบบวิทยุสื่อสารแบบเดิมอาจไม่ตอบโจทย์อีกต่อไป
และนั่นเองที่ทำให้ “ระบบทรังก์” (Trunked Radio System) เข้ามาเป็นทางเลือกใหม่สำหรับองค์กรที่ต้องการประสิทธิภาพการสื่อสารขั้นสูง

---

วิทยุสื่อสารแบบทั่วไป VS ระบบทรังก์

ประเภท	วิทยุสื่อสารทั่วไป	วิทยุสื่อสารระบบทรังก์
โครงสร้างความถี่	ความถี่คงที่	ใช้ความถี่ร่วมกันแบบจัดสรรอัตโนมัติ
การจัดการช่อง	ผู้ใช้กำหนดเอง	ระบบควบคุมโดยคอมพิวเตอร์
จำนวนผู้ใช้ที่รองรับ	จำกัด	รองรับผู้ใช้จำนวนมาก
ความเป็นส่วนตัว	จำกัด	สูงขึ้น (มีระบบรหัส และการเข้ารหัส)
ความซับซ้อน	น้อย	สูง แต่มีประสิทธิภาพมากกว่า

---

ระบบทรังก์ (Trunked Radio System) คืออะไร?

Trunked Radio System คือ ระบบวิทยุสื่อสารที่ควบคุมการใช้งานความถี่โดยระบบคอมพิวเตอร์กลาง
เพื่อจัดสรรช่องความถี่อย่างมีประสิทธิภาพให้กับผู้ใช้งานหลายกลุ่มแบบอัตโนมัติ

หลักการคล้ายกับ:

ระบบโทรศัพท์มือถือ ที่มีศูนย์ควบคุมกลาง และสลับช่องสัญญาณให้โดยอัตโนมัติ

---

โครงสร้างของระบบทรังก์

1. Base Station (สถานีแม่ข่าย) – ทำหน้าที่กระจายสัญญาณในพื้นที่
2. Trunking Controller (ศูนย์ควบคุม) – เป็นระบบคอมพิวเตอร์ที่ควบคุมการจ่ายช่องสัญญาณ
3. Subscriber Units (วิทยุสื่อสาร) – เครื่องลูกข่ายที่เชื่อมต่อกับเครือข่ายทรังก์
4. Repeater System – ขยายสัญญาณให้ครอบคลุมพื้นที่การใช้งาน

---

ระบบทรังก์มีกี่ประเภท?

1. Analog Trunking

• ใช้เทคโนโลยีแบบอนาล็อก
• เช่น LTR (Logic Trunked Radio), SmartNet

2. Digital Trunking

• ใช้เทคโนโลยีดิจิทัล
• เช่น DMR Tier III, TETRA, APCO-25

ระบบดิจิทัลกำลังได้รับความนิยมมากขึ้น เพราะคุณภาพเสียงดีกว่า ปลอดภัย และรองรับผู้ใช้งานมากกว่า

---

จุดเด่นของวิทยุสื่อสารระบบทรังก์

✅ รองรับผู้ใช้งานจำนวนมาก
✅ จัดสรรช่องสื่อสารอัตโนมัติ ไม่ชนกัน
✅ มีความปลอดภัยและเป็นส่วนตัวสูง (Private Call, Group Call)
✅ เสียงชัดเจนแม้อยู่ในสภาพแวดล้อมรบกวน
✅ สามารถควบคุมกลุ่มการใช้งานได้ง่าย
✅ รองรับการส่งข้อความ, GPS Tracking และข้อมูลดิจิทัลอื่นๆ

---

ข้อเสียหรือข้อจำกัดของระบบทรังก์

⚠️ ต้นทุนการติดตั้งสูง – ทั้งโครงข่าย เครื่องแม่ข่าย และค่าบำรุงรักษา
⚠️ ต้องมีการวางแผนและออกแบบระบบ อย่างละเอียด
⚠️ เครื่องลูกข่าย (วิทยุ) ต้องรองรับระบบ Trunking เฉพาะ
⚠️ จำเป็นต้องมีผู้ดูแลระบบ/วิศวกรด้านสื่อสาร ในองค์กร

---

ตัวอย่างองค์กรที่เหมาะกับระบบทรังก์

• หน่วยงานราชการ/กู้ภัย ที่มีหลายทีมและต้องประสานงานทั่วพื้นที่
• สนามบิน/ท่าเรือ ที่มีหน่วยงานหลายกลุ่มใช้งานร่วมกัน
• โรงงานขนาดใหญ่/นิคมอุตสาหกรรม
• สถานีวิทยุกระจายเสียง/ควบคุมจราจร
• บริษัทขนส่งโลจิสติกส์/แท็กซี่/บัส/ขนส่งมวลชน

---

ระบบทรังก์ vs วิทยุแบบใส่ซิม (PoC Radio)

คุณสมบัติ	Trunked Radio	PoC Radio (Zello, LTE PTT)
ความเสถียร	สูง (ไม่พึ่งอินเทอร์เน็ต)	ขึ้นกับคุณภาพอินเทอร์เน็ต
ความปลอดภัย	สูงมาก	ปานกลาง
ต้องมีสถานีแม่ข่าย	ใช่	ไม่ต้อง
ค่าบำรุงรักษา	สูง	ต่ำ
การควบคุมระบบ	ใช้ Controller เฉพาะ	ใช้ระบบ Cloud ของผู้ให้บริการ

---

ยี่ห้อวิทยุสื่อสารระบบทรังก์ยอดนิยม

• Motorola
• Hytera
• Kenwood
• ICOM

---

ราคาคร่าว ๆ ของการใช้ระบบทรังก์

• เครื่องลูกข่าย เริ่มต้นประมาณ 10,000–50,000 บาท/เครื่อง
• ระบบสถานีแม่ข่าย หลักแสนถึงหลักล้านบาท
• ค่าบำรุงรักษา รายเดือนหรือรายปี (ขึ้นกับขนาดเครือข่าย)

จึงเหมาะกับองค์กรขนาดใหญ่ที่ต้องการระบบการสื่อสารที่เสถียร และปลอดภัย

---

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับระบบวิทยุสื่อสารทรังก์ (FAQ)

1. ระบบทรังก์เหมาะกับผู้ใช้งานทั่วไปไหม?

ไม่เหมาะ เพราะต้นทุนสูง เหมาะกับองค์กรที่มีโครงสร้างสื่อสารซับซ้อน

---

2. ต้องขอใบอนุญาตไหม?

ต้องขอใบอนุญาตใช้งานความถี่ และใบอนุญาตอุปกรณ์กับ กสทช. อย่างถูกต้อง

---

3. ถ้าเครื่องทรังก์เสีย ใช้กับวิทยุธรรมดาได้ไหม?

ไม่ได้ เพราะวิทยุทรังก์ต้องทำงานร่วมกับระบบควบคุมกลางเท่านั้น

---

4. ความถี่ที่ใช้เป็นของส่วนตัวได้ไหม?

สามารถยื่นขอความถี่เฉพาะกับ กสทช. สำหรับการใช้งานภายในองค์กร

---

5. ต้องใช้เฉพาะวิศวกรในการดูแลระบบไหม?

ควรมีวิศวกร หรือผู้ดูแลระบบเครือข่ายวิทยุโดยเฉพาะ เพื่อให้ระบบทำงานได้ต่อเนื่อง และไม่มีปัญหา

---

สรุป

วิทยุสื่อสารระบบทรังก์ (Trunked Radio System) คือทางเลือกขององค์กรที่ต้องการระบบสื่อสารแบบมืออาชีพ
รองรับผู้ใช้งานจำนวนมาก จัดสรรช่องสัญญาณอัตโนมัติ
มีระบบรักษาความปลอดภัยสูง และสามารถควบคุมการใช้งานได้จากศูนย์กลาง

แม้จะมีต้นทุนในการติดตั้งและดูแลระบบที่สูง แต่ด้วยข้อดีที่ตอบโจทย์องค์กรขนาดใหญ่ จึงเป็นทางเลือกที่คุ้มค่าในระยะยาว โดยเฉพาะในสถานการณ์ที่การสื่อสารแบบเรียลไทม์และไร้สัญญาณรบกวนมีความสำคัญสูงสุด

วิทยุสื่อสาร เป็นหนึ่งในอุปกรณ์ที่มีบทบาทสำคัญต่อการบริหารงานที่ต้องการความรวดเร็ว แม่นยำ และการสื่อสารแบบเรียลไทม์ ไม่ว่าจะเป็นในงานรักษาความปลอดภัย งานโลจิสติกส์ งานสนามก่อสร้าง หรือแม้แต่องค์กรขนาดใหญ่

แต่ในยุคดิจิทัลที่การติดต่อสื่อสารต้องรองรับผู้ใช้งานจำนวนมากและต้องการความปลอดภัยมากขึ้น
ระบบวิทยุสื่อสารแบบเดิมอาจไม่ตอบโจทย์อีกต่อไป
และนั่นเองที่ทำให้ “ระบบทรังก์” (Trunked Radio System) เข้ามาเป็นทางเลือกใหม่สำหรับองค์กรที่ต้องการประสิทธิภาพการสื่อสารขั้นสูง

---