วิทยุสื่อสารประจำที่ (Base Station Radio)

วิทยุสื่อสารประจำที่ (Base Station Radio) คืออะไร? คู่มือฉบับเต็มสำหรับผู้ใช้งานองค์กรและมืออาชีพ

---

บทนำ

วิทยุสื่อสารประจำที่ หรือในภาษาอังกฤษเรียกว่า Base Station Radio คือหัวใจสำคัญของระบบสื่อสารภาคสนามที่ต้องการความเสถียร ความครอบคลุม และความชัดเจนในการส่งผ่านข้อมูลเสียง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในองค์กรขนาดใหญ่ หน่วยงานราชการ โรงงานอุตสาหกรรม ศูนย์ควบคุมงานจราจร หรือแม้แต่สถานีวิทยุกู้ภัย

ในบทความนี้ เราจะพาคุณไปรู้จัก

• วิทยุสื่อสารประจำที่คืออะไร?
• มีข้อดีข้อเสียอะไรบ้าง?
• เหมาะกับใคร?
• วิธีเลือกซื้อ
• และคำถามที่พบบ่อย (FAQ)

ทั้งหมดนี้เพื่อให้คุณสามารถเลือกใช้งาน Base Station Radio ได้อย่างเหมาะสมและคุ้มค่าในทุกสถานการณ์

---

วิทยุสื่อสารประจำที่ (Base Station Radio) คืออะไร?

วิทยุสื่อสารประจำที่ คือวิทยุสื่อสารที่ถูกติดตั้งไว้ ณ จุดใดจุดหนึ่งอย่างถาวร ไม่ได้พกพาเหมือนเครื่องมือถือ (Handheld) หรือเครื่องติดรถยนต์ (Mobile Radio) โดยทั่วไปจะติดตั้งในสำนักงาน, ห้องควบคุม, หน่วยบัญชาการ หรือศูนย์กลางการสื่อสารขององค์กร

วิทยุชนิดนี้มักมีคุณสมบัติพิเศษคือ

• กำลังส่งสูง (5–50 วัตต์ หรือมากกว่านั้นในบางระบบ)
• เสาอากาศภายนอกขนาดใหญ่ ที่สามารถครอบคลุมพื้นที่ได้ไกล
• เชื่อมต่อกับ Power Supply แทนแบตเตอรี่
• รองรับการเชื่อมต่อกับเครื่องขยายสัญญาณ (Repeater), ระบบบันทึกเสียง หรือระบบอินเตอร์คอมอื่น ๆ

---

องค์ประกอบของระบบ Base Station Radio

1. ตัวเครื่องวิทยุประจำที่
2. เสาอากาศ (Base Antenna)
3. Power Supply / Adapter แปลงไฟจาก 220V เป็น 13.8V
4. สายอากาศ RG-58 หรือ RG-213
5. อุปกรณ์เสริมอื่น ๆ เช่น ไมโครโฟนตั้งโต๊ะ, ลำโพงภายนอก

---

ข้อดีของวิทยุสื่อสารประจำที่

1. กำลังส่งแรงกว่าวิทยุแบบพกพา
2. ส่งสัญญาณได้ไกล และครอบคลุมกว่าหากติดตั้งเสาอากาศสูง
3. เชื่อมต่อกับระบบควบคุม/ศูนย์บัญชาการได้อย่างมีเสถียรภาพ
4. เหมาะกับงานที่ต้องมีเจ้าหน้าที่ประจำจุด 24 ชม.
5. รองรับการเชื่อมต่อกับระบบ Repeater เพิ่มขยายขอบเขตการสื่อสาร

---

ข้อจำกัดของวิทยุประจำที่

1. ไม่สามารถพกพาเคลื่อนย้ายได้ง่าย
2. ต้องติดตั้งโดยช่างผู้เชี่ยวชาญ เพื่อประสิทธิภาพสูงสุด
3. จำเป็นต้องใช้ร่วมกับ Power Supply ตลอดเวลา
4. ต้องจัดการเรื่องใบอนุญาตการใช้งานในบางความถี่

---

เหมาะกับใคร?

• ศูนย์ควบคุมการจราจร/การบิน/การเดินเรือ
• หน่วยงานราชการ เช่น ตำรวจ ดับเพลิง ป้องกันภัยพลเรือน
• องค์กรรักษาความปลอดภัยขนาดใหญ่ (Security Company)
• โรงงานอุตสาหกรรมหรือไซท์งานที่ต้องสื่อสารทั่วพื้นที่
• หน่วยกู้ภัย/อาสากู้ชีพ ที่ต้องการระบบสื่อสารคงที่

---

ความถี่ที่ใช้ในวิทยุประจำที่

• VHF (136–174 MHz) – ใช้ในพื้นที่โล่ง เช่น เขตนอกเมือง
• UHF (400–470 MHz) – เหมาะกับเขตเมือง อาคารหนาแน่น
• HF (High Frequency) – ใช้ในกรณีต้องการสื่อสารระยะไกลระดับประเทศ/ระหว่างประเทศ
• CB245 MHz (วอ.แดง) – สำหรับประชาชนทั่วไป (เฉพาะรุ่นกำลังส่งต่ำ ไม่เกิน 5 วัตต์)

⚠️ หากต้องการใช้กำลังส่งสูงเกิน 5 วัตต์ หรือใช้คลื่นเฉพาะ ต้องขอใบอนุญาตจาก กสทช.

---

ตัวอย่างรุ่นวิทยุประจำที่ยอดนิยมในตลาด

รุ่น	คุณสมบัติเด่น
ICOM IC-2300H-T	กำลังส่งสูง, ใช้งานในศูนย์ควบคุมได้ดี
SPENDER TM-591DTV PLUS	ทนทาน, เหมาะกับงานอุตสาหกรรม, ปรับแต่งช่องได้หลายรูปแบบ
ICOM IC-5000FX	โครงสร้างแข็งแรง ทนทาน, ลำโพงด้านหน้าเครื่องขนาด 4 วัตต์
SPENDER TM-531DTV PLUS	ราคาย่อมเยาว์, ควบคุบการทำงานผ่านไมค์ได้

---

การติดตั้งวิทยุสื่อสารประจำที่: สิ่งที่ต้องเตรียม

1. พื้นที่วางตัวเครื่องและ Power Supply
2. เสาอากาศติดตั้งบนยอดอาคารหรือเสากลางแจ้ง
3. สายอากาศที่ยาวพอและคุณภาพดี (เช่น RG8)
4. ตรวจสอบการกราวด์เพื่อลดไฟฟ้าสถิต
5. ขออนุญาตใช้งานคลื่นความถี่ (กรณีเกิน CB245)

---

การดูแลและบำรุงรักษา

• หมั่นเช็กสายอากาศและข้อต่อทุก 3–6 เดือน
• ตรวจสอบพัดลมระบายความร้อนใน Power Supply
• ใช้งานต่อเนื่องไม่ควรเกินกำลังเครื่อง (ควรพักทุก 1–2 ชม.)
• ทำความสะอาดตัวเครื่องด้วยผ้าแห้ง ห้ามโดนน้ำ
• อัปเดตซอฟต์แวร์ (หากรุ่นรองรับ)

---

ข้อควรระวังในการเลือกซื้อ

🔸 ตรวจสอบให้แน่ใจว่าเครื่องได้รับการรับรองจาก กสทช.
🔸 เลือกกำลังส่งให้เหมาะกับพื้นที่
🔸 พิจารณาแบรนด์ที่มีศูนย์บริการในประเทศ
🔸 หากติดตั้งภายนอก ต้องเลือกเสาที่ทนแดดฝนได้ดี
🔸 หลีกเลี่ยงสินค้ามือสองที่ไม่รู้แหล่งที่มา เพราะอาจผิดกฎหมาย

---

FAQ – คำถามที่พบบ่อย

Q1: วิทยุสื่อสารประจำที่กับวิทยุพกพา ต่างกันยังไง?

ตอบ: วิทยุประจำที่กำลังส่งสูงกว่า เสถียรกว่า ติดตั้งถาวร แต่ไม่สามารถพกพาไปไหนมาไหนได้

---

Q2: ใช้ในบ้านได้ไหม?

ตอบ: ใช้ได้ถ้าอยู่ในข่ายความถี่ CB245 (วอ.แดง) และกำลังส่งไม่เกิน 5 วัตต์ หากเกินต้องขออนุญาตจาก กสทช.

---

Q3: ต้องใช้ Power Supply แบบไหน?

ตอบ: ควรเลือก Power Supply ที่ให้ไฟ 13.8V DC และมีกำลังวัตต์เพียงพอกับตัวเครื่อง เช่น 10–30 แอมป์

---

Q4: ถ้าจะใช้กับเสาอากาศนอกบ้าน ต้องระวังอะไร?

ตอบ: ต้องต่อสายกราวด์, ป้องกันสายอากาศจากฟ้าผ่า และเลือกจุดติดตั้งที่ไม่มีสิ่งกีดขวาง

---

Q5: ราคาโดยประมาณของวิทยุประจำที่คือเท่าไร?

ตอบ: เริ่มต้นที่ 3,000–30,000 บาท ขึ้นอยู่กับรุ่น ความสามารถ และแบรนด์

---

สรุป

วิทยุสื่อสารประจำที่ (Base Station Radio) คืออุปกรณ์ที่เหมาะกับผู้ใช้งานที่ต้องการความเสถียรสูง กำลังส่งแรง และสามารถควบคุมการสื่อสารจากศูนย์กลางได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเป็นหน่วยงานราชการ องค์กรใหญ่ หรือธุรกิจที่ต้องการระบบการสื่อสารภายในที่ครอบคลุม

การเลือกซื้อวิทยุประจำที่ควรคำนึงถึงความถี่ กำลังส่ง ระบบไฟ อุปกรณ์เสริม และข้อกฎหมายอย่างเคร่งครัด เพื่อให้การใช้งานเป็นไปอย่างถูกต้อง ปลอดภัย และคุ้มค่าในระยะยาว