รู้มั้ย CTCSS ในวิทยุสื่อสารคืออะไร

รู้มั้ย CTCSS ในวิทยุสื่อสารคืออะไร?

CTCSS (Continuous Tone-Coded Squelch System) เป็นระบบควบคุมการเปิด-ปิดเสียงในวิทยุสื่อสารโดยใช้สัญญาณเสียงความถี่ต่ำที่มนุษย์ไม่สามารถได้ยิน ระบบนี้ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อแก้ปัญหาการรบกวนจากสัญญาณไม่พึงประสงค์และช่วยให้การสื่อสารเป็นส่วนตัวมากขึ้น

การทำงานของ CTCSS อาศัยการส่งสัญญาณเสียงความถี่ต่ำ (Sub-audible tone) ในช่วง 67-254.1 Hz ไปพร้อมกับสัญญาณเสียงพูดปกติ เครื่องรับจะเปิดลำโพงให้ได้ยินเสียงก็ต่อเมื่อตรวจพบสัญญาณ CTCSS ที่ตรงกับที่ตั้งไว้เท่านั้น หากไม่มีสัญญาณ CTCSS หรือสัญญาณไม่ตรงกัน ลำโพงจะถูกปิดไว้แม้จะมีสัญญาณวิทยุเข้ามา

ในทางเทคนิค ระบบ CTCSS ประกอบด้วยสองส่วนหลัก คือ วงจรสร้างสัญญาณ CTCSS (CTCSS Encoder) ในภาคส่ง และวงจรถอดรหัส CTCSS (CTCSS Decoder) ในภาครับ วงจรสร้างสัญญาณจะผลิตความถี่เสียงที่กำหนดอย่างต่อเนื่องขณะส่งสัญญาณ ส่วนวงจรถอดรหัสจะตรวจจับและกรองความถี่นี้ออกก่อนส่งเสียงพูดไปยังลำโพง

ความถี่ CTCSS ที่นิยมใช้มีมากกว่า 50 ความถี่ แต่ละความถี่มีรหัสกำกับ เช่น 67.0 Hz (รหัส 023), 100.0 Hz (รหัส 131) เป็นต้น การเลือกใช้ความถี่ควรพิจารณาจากการใช้งานในพื้นที่เพื่อหลีกเลี่ยงการรบกวนกัน และควรเลือกความถี่ที่ห่างกันพอสมควรเพื่อป้องกันการทำงานผิดพลาด

ประโยชน์ของระบบ CTCSS มีหลายประการ นอกจากการลดการรบกวนจากสัญญาณไม่พึงประสงค์แล้ว ยังช่วยประหยัดแบตเตอรี่เพราะลำโพงจะไม่ทำงานกับสัญญาณที่ไม่ต้องการ สามารถใช้แยกกลุ่มผู้ใช้งานบนความถี่วิทยุเดียวกัน และช่วยลดความเหนื่อยล้าของผู้ใช้จากการต้องฟังสัญญาณรบกวนตลอดเวลา

การตั้งค่า CTCSS ในวิทยุสื่อสารต้องทำทั้งภาคส่งและภาครับให้ตรงกัน บางรุ่นอาจมีฟังก์ชันพิเศษเพิ่มเติม เช่น การตั้งค่าแยกระหว่างการรับและส่ง การใช้ CTCSS ร่วมกับระบบ DCS (Digital Coded Squelch) หรือการตั้งค่าระดับความไวในการตรวจจับสัญญาณ

ข้อจำกัดของระบบ CTCSS คือไม่ได้เป็นระบบรักษาความปลอดภัยหรือการเข้ารหัส เพราะผู้อื่นสามารถค้นหาความถี่ CTCSS ที่ใช้และตั้งค่าเครื่องรับของตนให้รับฟังได้ นอกจากนี้ สัญญาณ CTCSS อาจถูกรบกวนจากสัญญาณแทรกซ้อนหรือการสะท้อนของคลื่น ทำให้การทำงานไม่เสถียรในบางสภาวะ

การบำรุงรักษาระบบ CTCSS ควรมีการตรวจสอบความแม่นยำของความถี่และระดับสัญญาณเป็นระยะ เนื่องจากการเบี่ยงเบนของความถี่อาจทำให้ระบบทำงานผิดพลาดได้ ควรใช้เครื่องมือวัดที่เหมาะสมในการปรับแต่งและทดสอบระบบเพื่อให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ